Pierwsza utopia, czyli wizja idealnego świata, została stworzona przez greckiego filozofa Platona. Próby osiągnięcia podobnego do utopii stanu na Ziemi sięgają zatem czasów starożytnych, co znajduje swoje odzwierciedlenie również w literaturze. Obsesyjne podążanie za wymarzoną wizją rzeczywistości potrafiło jednak odczłowieczać wpatrzonych w nią przywódców. Wiele takich osób, przywódców państw czy liderów rewolucji, musiało stanąć przed wyborem między wiernością swojej wizji a ogólnie przyjętą moralnością – i jak pokazują przykłady literackie, nieraz utopijna wizja stawała się ważniejsza od zasad etycznych (w myśl twierdzenia, że cel uświęca środki). Wobec wyższego celu zdrowie, a czasem nawet ludzkie życie, przestawało mieć znaczenie. W ostatecznym rozrachunku radykalne działania nigdy nie stawały się “mniejszym złem”, na które można było sobie pozwolić. Nie tylko nie rozwiązywały doczesnych problemów, lecz także powodowały kolejne – i pozostawiały po sobie bolesne ślady, czy to w pokrzywdzonych, czy w psychice oprawcy. Należy zatem stwierdzić, że dążenie do lepszego świata nigdy nie usprawiedliwia zabijania. Przywódcy rewolucji próbujący odwrócić losy historii przemocą często nawołują do radykalnych działań, wykorzystując zwykłych ludzi wyznających określone wartości. Z reguły jednak przemoc jest wykorzystywana do doraźnych celów – takich jak eliminacja przeciwników politycznych. W powieści Alberta Camus „Dżuma” bohater podczas rozprawy sądowej wyznaje, że nie czuje się dobrze ze świadomością bycia trybikiem w wielkiej machinie systemu. Sam wyznaje zresztą, że zinstytucjonalizowana przemoc, w której oprawca nie widzi swojej ofiary, pozbawia ludzi świadomości swoich działań. „Dowiedziałem się, że pośrednio kładłem podpis pod śmiercią tysięcy ludzi, że nawet tę śmierć powodowałem, uważając za słuszne czyny i zasady, które ją nieuchronnie sprowadzały”. Dalej z kolei podkreśla doświadczenie egzekucji, które zmieniło go na zawsze: „Zrozumiałem wówczas, że przynajmniej ja nie przestałem być zadżumionym przez te wszystkie długie lata, choć wierzyłem z całej duszy, że to właśnie z dżumą walczę”. Zauważa on, że jedynym, co tak naprawdę upadla człowieka, jest zadawanie bezpodstawnego bólu innym. Uznaje go za bezpodstawny, ponieważ jego zdaniem nigdy nie ma wytłumaczenia dla takiego zachowania. Przykład z powieści Camusa pokazuje, że utopia, która zakłada zabijanie niepasujących do niej jednostek lub całych grup, jest z założenia zła. Raz wywołanej fali przemocy nie można zatrzymać. Nawet jeśli osoby ją stosujące zdają sobie sprawę z nadzwyczajności tego rozwiązania, z każdym kolejnym razem sięganie po przemoc staje się coraz prostsze i częstsze. Przykład tego typu mechanizmu można dostrzec w powieści paraboli George’a Orwella pt. „Folwark zwierzęcy”. Zwierzęta hodowane w jednym z gospodarstw dokonują przewrotu. Jego ideą jest stworzenie rzeczywistości, w której zwierzęta będą same sobą rozporządzać i się utrzymywać, jednak po obaleniu dotychczasowego pana do władzy dochodzą świnie i wprowadzają w folwarku system totalitarny. Niedługo później okazuje się, że w lepszym świecie nie ma miejsca dla niektórych zwierząt, a likwidacja niewygodnych postaci budzi coraz mniejsze zdziwienie. Co więcej, gdy reszta orientuje się, że rewolucja przerodziła się w dyktaturę, a wśród nich nie ma już najbardziej pracowitych, sprawiedliwych i dobrych zwierząt, jest już za późno na zmiany. Tak piękna i upragniona wizja świata, w którym każdy będzie równy, rozpoczęła się od zabijania i przyniosła wszystkim na zabijanie sprawia, że życie ludzkie traci wartość, co utrudnia dostrzeżenie okrucieństwa. W powieści Cormacka McCarthy’ego pt. „Droga” ojciec wraz synem przemierzają postapokaliptyczną Amerykę w nadziei na odnalezienie miejsca nadającego się do życia. W świecie przedstawionym w „Drodze” ludzie muszą walczyć ze sobą nawzajem, aby przetrwać – każdy jest wrogiem każdego, dlatego zabójstwo jest sposobem na uratowanie własnego życia. Jedynie syn głównego bohatera zdaje się zauważać okrucieństwo rzeczywistości, w jakiej się znajduje. Udaje mu się nie utracić dziecięcej niewinności i wiary w człowieka, a bardziej niż o własne życie, martwi się o dobro, miłość oraz wierność ludzkim zasadom postępowania. Postawa ta kontrastuje z zachowaniem ojca, który (pragnąc uratować swojego syna) wielokrotnie decyduje się na niemoralne czyny i na końcu wędrówki jest już zniszczonym przez zabijanie człowiekiem pozbawionym systemu wartości. Bohaterowie tej powieści udowadniają, że dążenie do lepszego świata, niezależnie od panujących warunków, nie może być usprawiedliwieniem dla ranienia innych. W dzisiejszym świecie można odnieść wrażenie, że życie ludzkie przestało mieć wartość. Ostatnie wydarzenia na terenie Izraela pokazują, że dążenie do lepszego w czyimś mniemaniu świata może być dla rządu ważniejsze niż życie zwykłych, niewinnych osób. W „Dżumie” niemoralne działania doprowadziły do rozpaczy ich egzekutora, w powieści paraboli Orwella zabijanie sprowadziło klęskę na całą rewolucję, a przykład „Drogi” ostatecznie ukazuje, że zabijanie innych – nieważne, w jakim celu – jest zawsze niemoralne i odczłowiecza nas samych.
Mężczyzna po 50-tce, były radca tytularny i poważany urzędnik, który rozpił się i stoczył. Po śmierci żony, mając córkę Sonię, ożenił się z Katarzyną. Niestety, przyniósł jej same zmartwienia, ponieważ wszystkie. pieniądze przepijał, a potem nawet brał pieniądze od Sonie, skazanej przez niego i biedę na nierząd.
Przeczytaj uważnie fragmenty tekstu Ericha Fromma i porównaj zawarte w nim rozważania o sumieniu z doświadczeniami przeżywanymi przez Rodiona Raskolnikowa, bohatera Zbrodni i kary F. Dostojewskiego. Erich Fromm był znanym filozofem i psychoanalitykiem. Napisał wiele dzieł Ucieczka od wolności’, O sztuce miłości, Niech się stanie człowiek… We fragmencie tego ostatniego utworu, rozpatruje on, czym tak naprawdę jest sumienie i kto je posiada. Opisuje dokładnie jego zjawisko i charakterystyczne cechy. W powieści Zbrodnia i kara główny bohater snuje podobne przypuszczenia i sam równocześnie doświadcza działania tego głosu. Niemiecki filozof pisze, że sumienie znajduje się we wszystkich ludziach i nie ma osoby, która by go nie posiadała. Nie zawsze jest ono jednak wyraźne i często człowiek sam powinien rozróżniać dobro od zła. W utworze F. Dostojewskiego – pierwszoplanowy bohater Rodion Raskolnikow wymyślił swoją teorię, w której zrobił podział na ludzi o silnych charakterach, nie posiadających sumienia, mogących wszystko bezkarnie robić i na ludzi o słabej psychice, którzy zawsze słyszą głos tego mechanizmu. Erich we fragmencie tekstu, całkowicie zaprzecza takiej możliwości. Jest on zdania, że w najgorszej sytuacji człowiek bywa głuchy na głos sumienia. Nie ma dlatego możliwości, aby jakakolwiek ludzka istota nie posiadała owego głosu. Uważa on, że człowiek może zatracić granice między dobrem i złem, a tym samym nie słyszeć sumienia, które z każdą chwilą jest coraz słabsze. Taka osoba staje się obojętna na wszystko i nie ma żadnego konkretnego celu w swoim życiu. Zgodnie z tymi słowami zachowywał się Rodion. Był biedny, nie miał żadnych celów, nie interesował się rodziną, ani sobą. Dodatkowo popełnił podwójną zbrodnie zabijając starą lichwiarkę i Lizawietę. Nie wierzył w sumienie, które jednak stopniowo dawało mu o sobie znać. Na początku przejmował się każdym szczegółem – poplamioną krwią skarpetką, łupem, rozmową na komisariacie. W szybkim czasie zachorował i podczas gorączki majaczył. Wciąż przypominał sobie moment zbrodni, kiedy to stał z siekierą… Zachowanie jego dokładnie pokrywa się z wnioskami filozofa, który wspomina, że sumienie, gdy jest nam najbardziej potrzebne, rzadko, kiedy bywa wyraźne. Dopiero z czasem zaczynamy czuć lęk i możemy nawet zapaść na chorobę psychiczną lub fizyczną. Sumienie bywa bardzo niewyraźne. Mówi do nas pośrednio i często karze nam robić dziwne rzeczy. Raskolnikow wielokrotnie robił coś, co nie zgadzało się z jego myślami. Na przykład przechodząc ulicą napotkał młodą dziewczynę będącą pod wpływem alkoholu i starał się za wszelką cenę ją chronić, aby blisko stojący, podejrzany mężczyzna nie wyrządził jej krzywdy. Ponadto, choć nie był człowiekiem silnie wierzącym prosił Sonię o przeczytaniu mu fragmentu Ewangelii o Łazarzu. Drugi raz jego podświadoma chęć możliwości zbawienia kazała mu wziąźć krzyżyk i cały czas go przy sobie nosić. Wewnętrzny głos powoduje często różne wyrzuty, jak twierdził Erich Fromm. Raskolnikow przez cały czas wierzył, że należy do osób silnych nie posiadających sumienia. Często jednak nie świadomie dręczyły go wyrzuty w postaci ciągłego niepokoju, przywidzeń i strachu. Za wszelką ceną odrzucał od siebie możliwość, iż on może być tą słabą jednostką, którą w swej teorii zwał robakami. Rodion wciąż lekceważył sumienie i nie przyznawał się do winy. Uważał wręcz, że nie zrobił nic złego i nawet pomógł społeczeństwu popełniając morderstwo. Widział w tym same zalety, natomiast żadnej wady. Człowiek musi się sam nauczyć słuchać sumienia. Doprawdy nie jest to proste, jednak bardzo przydatne. Taki wewnętrzny głos funkcjonuje jako wewnętrzna obrona ludzi. Pomaga podejmować decyzje lub odradza nam zrobienia jakiejś rzeczy. Raskolnikowi w odnalezieniu życiowego celu pomogła Sonia, ale najpierw zadziałało sumienie, dzięki któremu Rodion ją poznał. Tylko jej potrafił wyjawić swoją tajemnicę i zaufać. Jeśli będziemy robić wszystko zgodnie z głosem możemy powrócić na dobrą drogę, jak w przypadku bohatera Zbrodni i kary. Nie zawsze jest to proste, nawet może być konieczne poniesienie kary. Sumienie jest czymś niemożliwym do końca w zinterpretowaniu. Erich Fromm dość dokładnie przedstawił jego schemat działanie. U każdego może ukazywać się w innych sytuacjach, jednak ma podobne objawy i skutki. W przypadku Raskolnikowa opis tego mechanizmu się zgadza i można go potwierdzać mnóstwem przykładów: chwile zwątpienia, strachu, wyrzuty sumienia… Mam podobne zdanie jak filozof, że sumienie znajduje się w każdym człowieku. Szkoda tylko, iż nie może zawsze podpowiadać nam, co mamy robić. Wtedy życie byłoby zbyt proste i nikt nie popełniałby błędów. Jakiekolwiek rozważania na powyższy temat nie mogą się rzecz jasna odbyć bez analizy Zbrodni i kary Fiodora Dostojewskiego. Popełnione przez Raskolnikowa podwójne zabójstwo i jego konsekwencje oddają chrześcijańskie rozumienie tytułowych pojęć. Sam Rodion morduje, dopisując do tego ideologię będącą uproszczoną wersję Jak rodzą się zbrodniarze? Wypracowanie na temat: Jak rodzą się zbrodniarze? Omów temat wpływu różnych czynników na degradację jednostki, wykorzystując wybrane teksty literackie. Praca maturalna oceniona na 20 punktów. Najciekawsze portrety psychologiczne w literaturze Prezentacja maturalna na temat: Najciekawsze portrety psychologiczne w literaturze. Zbrodnia i kara - streszczenie szczegółowe Zbrodnia i kara - streszczenie szczegółowe Wpływ pieniądza na życie bohaterów literackich. Zanalizuj na wybranych przykladach. Prezentacja maturalna na temat: Wpływ pieniądza na życie bohaterów literackich. Zanalizuj na wybranych przykladach. Motyw miasta w literaturze. Jego wpływ na bohatera. Współczesne metropolie, pełne pięknych budynków ze stali i szkła, nie przypominają dawnych miast, otoczonych murami, ciasnych, z wąskimi uliczkami pełnymi nieczystości. A jednak mają z nimi wiele wspólnego. Ci, którzy rozważają, czym jest fenomen miasta, widzą w nim nie tylko świadectwo rozwoju cywilizacji, ale także ogromne zagrożenie. Anonimowy tłum mieszkańców miasta jest groźny. Agresywne, destrukcyjne zachowania, spowodowane stłoczeniem na małej powierzchni, jak u zwierząt zamkniętych w klatkach, nie są czymś niezwykłym we współczesnym mieście. Dziś mamy miejskie gangi, kiedyś istniały szajki rzezimieszków... Miasto czyni człowieka anonimowym, a to dla niektórych oznacza bezkarność. Wskaż różnice i podobnieństwa w psychologicznych portretach zabójców na podstawie literatury polskiej i obcej Prezentacja maturalna na temat: WSKAŻ RÓZNICE I PODOBIEŃSTWA W PSYCHOLOGICZNYCH PORTRETACH ZABÓJCÓW NA PODSTAWIE LITERATURY POLSKIEJ I OBCEJ. Zdecydowałam, że omówię problem w oparciu o cztery utwory, z których każdy obrazuje zupełnie inny charakter morderstwa oraz odmienną osobowość bohatera. Motywy zbrodni w Zbrodni i karze Wypowiedź na temat: Motywy zbrodni w Zbrodni i karze. Zbrodnia i kara - cytaty Kolekcja słynnych cytatów ze Zbrodni i kary Fiodora Dostojewskiego Rozważania o samobójstwie i życiu za wszelką cenę Wypracowanie na temat "Chcieć umrzeć jest tak samo grzech, jak chcieć żyć za wszelką cenę". Ustosunkuj się do twierdzenia Marii Dąbrowskiej.Motyw winy i kary jest tematem, który interesuje twórców wielu epok literackich. Tematyka ta jest bardzo obszerna. Najważniejszym problemem wydają się mechanizmy, które prowadzą do popełnienia zbrodni, a w konsekwencji kary za popełnione winy. Nie ma winy bez kary - to stwierdzenie wielokrotnie powiela literatura.
Przemiana wewnętrzna Raskolnikowa jako droga od zbrodni ku zmartwychwstaniu; Walka człowieka ze swoimi słabościami. Omów zagadnienie na podstawie Zbrodni i kary Fiodora Dostojewskiego. W swojej odpowiedzi uwzględnij również wybrany kontekst. Zbrodnia i kara - motywy literackieNastępnie udaje się do lichwiarki, pod pozorem oddania zastawu, wtedy też zabija Alonę. Wyjmuje ze skrzyni trochę pieniędzy, ale w tym momencie niespodziewanie przychodzi Lizawieta i Raskolnikow, aby nie mieć świadka swojej zbrodni, morduje także siostrę lichwiarki. Raskolnikow ukrył zrabowane przedmioty i zatarł ślady morderstwa.
27 lipca 2022 00:31 Rozprawki. ", zabija spokrewnionego z nim króla, oraz z pomocą .Makbet.. Makbet (ang. Macbeth) - tragedia Williama Shakespeare'a napisana około roku 1606, należy do najczęściej wystawianych i adaptowanych sztuk szekspirowskich, jest również najkrótszą tragedią jego autorstwa.. Użytkownicy szukali również w
Popełnienie zbrodni: Raskolnikow postanawia wcielić swoją teorię w życie i dokonuje morderstwa dwóch kobiet – lichwiarki Alony i jej siostry Izawiety. Konfrontacja z prawem: Raskolnikow jest ścigany przez policję, a detektyw Porfiry Pietrow wprowadza go w labirynt śledztwa i zaczyna prowadzić z nim grę psychologiczną.YNaz.